Aspir (Carthamus Tinctorius)

Şifalı bitkiler arasında yer alan aspir, papatyagiller ailesinden olup Latince ismi Carthamus tinctorius'dur. Yaz sonlarında açan bu bitki türüne kır safranı, papatya yemi, haspir gibi isimler de verilmektedir.

Aspir bitkisi, beyaz, krem sarı kırmızı ya da turuncu çiçeklerden oluşup boyu 50-100 cm arasında olabilmektedir. Safran bitkine aşırı derecede benzediği için "yalancı safran" ismiyle de anılan aspir, yaklaşık 3 metre derine giden kazık kök sistemine sahiptir. Tohumları beyaz, kahverengi üzerinde koyu çizgiler bulunan beyaz tanelerden oluşmaktadır.

Aspir, daha çok Arabistan Yarımadası'nda daha çok da İran, Hindistan, Pakistan gibi ülkelerde daha yaygın olarak görülmekle beraber Türkiye'de de özellikle Anadolu'da yabani bitki olarak rastlanmakta ve faydaları nedeniyle ekimi de yapılarak üretilen bitkinin üretimi ise Eskişehir, Burdur, Isparta gibi belli yörelerde yapılmaktadır.

Aspir yağı, aspirin tohumlarından elde edilmekte olup tohumlarda yüzde 35, yüzde 45 arasında yağ bulunmaktadır. Elde edilen bu yağ, sabun, cila vernik gibi alanlarda kullanılabildiği gibi yağ linoleik asit içerdiğinden yemeklik yağ olarak da sıklıkta kullanılmaktadır. Özellikle Güneydoğu Anadolu'da pilavlara kullanılan bu yağ pilava ayrı bir tat katmaktadır. Ayrıca yağ biyoyakıt olarak da kullanılmaktadır. Küspesi ise yüzde 25 oranında protein içerdiğinden hayvan yeni olarak kullanılmaktadır.

Bitkisel tedavi alanında da aspirin birçok faydası bulunmaktadır.

Aspir Faydaları

·         Müshil etkisinden dolayı kabızlığa iyi gelir.

·         Bağışıklık sistemini güçlendirerek kolesterol ve kan şekerini dengeler.

·         Prostat ve göğüs kanserine karşı koruyucu bir rol oynar.

·         Vücuttaki fazla yağı eriterek kilo kontrolünü aşağı yönde sağlar.

·         Yaşlanmanın etkilerini hafifletir.

·         Kadınların en çok sıkıntılı olduğu adet kanamalarında ve ağrılarında sıkıntılarını azaltır.

·         Romatizma olan bölgelere aspir yağının sürülmesi halinde romatizmalı hastanın ağrılar hafifler.

Aspir bitkisini alarak kullanmak isteyenler, aspir tohumu ve çiçeğini kurutulduktan sonra kaynatarak kullanmalı, yağını ise ağrılı ya da sancılı bölgeye sürülerek ağrının veya sancının azalmasına yardımcı unsur olarak kullanmalıdır.